Transmisja z gniazda
Transmisja z podestu
Historia sokołów w gdańskiej rafinerii zaczęła się w 2008 roku, kiedy nad rafinerią zaobserwowano parę polujących ptaków. Sprawą zainteresowaliśmy się latem 2013 roku, kiedy do Biura Ochrony Środowiska ówczesnej Grupy LOTOS zgłosili się pracownicy jednej z firm wykonujących zlecenie na terenie zakładu. Donieśli oni, że na ziemi znaleźli młodego, drapieżnego ptaka. Po konsultacji ze Stowarzyszeniem na rzecz dzikich zwierząt „Sokół” okazało się, że mieliśmy do czynienia z sokołem wędrownym.
Obserwacje budki na kominie pozwoliły stwierdzić, że po kilku latach ptaki w końcu postanowiły założyć tam gniazdo – przy budce siedziały jeszcze dwa młode, a wokół komina latały dwa dorosłe sokoły. Od tamtej pory Stowarzyszenie na bieżąco kontroluje sytuację w budce. Wizyta przeprowadzona na kominie w 2014 roku pozwoliła stwierdzić, że swoje życie rozpoczęły tam trzy kolejne sokoły wędrowne – dwie samice i jeden samiec – które zaobrączkowano.
Analiza zdjęć wykonanych podczas wejścia dostarczyła informacji o tym, że matką młodych jest Skierka – sokolica urodzona w gnieździe na Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Pochodzenie samca nie jest znane, ponieważ nie posiada on obrączki.
Wszystkie zebrane informacje dały nam mocne podstawy, aby sądzić, że ptaki już co roku będą składały jaja w budce na kominie elektrociepłowni należącym wówczas do Grupy LOTOS. W związku z tym zamontowano w gnieździe kamery, umożliwiające podgląd ptaków on-line. W ramach dotacji unijnej, Stowarzyszenie „Sokół” sprezentowało sokołom budkę, ówczesna Grupa LOTOS natomiast zakupiła kamery, wraz z odpowiednim sprzętem, oraz finansuje utrzymanie łącza internetowego i usługi streamingu.
W 2020 roku na kominie zmieniła się para sokolich rodziców. Aktualnie w budce rezydują Bursztynka, która wykluła się w 2018 roku w gnieździe na kominie Elektrociepłowni Dolna Odra oraz Ster, który wykluł się w 2016 roku w gnieździe na kominie szczecińskiego Wiskordu. W 2022 roku gdańskie sokoły dołączyły do rodziny ORLENU, który już od 1999 roku angażuje się w hodowlę sokołów wędrownych i odbudowę populacji tego zagrożonego gatunku. Monitoring gniazd zlokalizowanych na ternie płockiego zakładu można oglądać tutaj.
Sokoły na kominie elektrociepłowni nie są narażone na jakąkolwiek uciążliwość związaną z działalnością rafinerii, co potwierdza fakt ich gniazdowania w tym miejscu już trzeci rok z rzędu. Przeprowadzona w 2014 roku inwentaryzacja przyrodnicza wykazała, że w samym zakładzie, jak też w jego otoczeniu żyje wiele gatunków zwierząt, w tym sokołów wędrownych – ptaków, którym grozi wyginiecie. Jesteśmy przekonani, że bezpieczny monitoring tego, co dzieje się w ich codziennym życiu zainteresuje wszystkich miłośników przyrody i umożliwi śledzenie losów dorosłych sokołów i ich piskląt.
Organizacja działa od 2002 roku, a swoją siedzibę ma we Włocławku. Jej powstanie było odpowiedzią na potrzebę skoordynowania krajowego programu restytucji sokoła wędrownego (Falco peregrinus) w Polsce, a zwłaszcza jego nadrzewnej populacji. W ramach swoich działań, Stowarzyszenie prowadzi również prace mające na celu rozwinięcie krajowego monitoringu tego gatunku, zajmuje się instalacją sztucznych gniazd oraz wspiera rozwój prac badawczych, w ramach których ocenia się różnorodność genetyczną restytuowanej populacji sokołów.